Rođa (Vlastimir Đuza Stojiljković)
Ako ste živeli bilo gde u SFRJ 1970-ih godina, a nije vam poznata fraza “Boga mu poljubim!”, to je dovoljno pouzdan znak da ste, tokom čitavog tog perioda, ili bili u komi, ili eventualno — niste imali televizor. TV-serija “Pozorište u kući” (počela 1972., režija: Dejan Ćorković, scenario: Novak Novak i Siniša Pavić) bila je jedan od najuspešnijih proizvoda tadašnje Radiotelevizije Beograd, a njen centralni karakter, Rođa (uloga života Vlastimira Đuze Stojiljkovića) ubraja se među najpoznatije i najvoljenije domaće TV-likove otkad je sveta i… hm… televizije.
Slika i prilika everyman-a samoupravne socijalističke Jugoslavije, onako sitan, proćelav, nervozan i ishitren, požrtvovan muž i otac (ako već ne i zet) ali ujedno i sebični ukućanin skraćenog strpljenja i niske tačke ključanja, sklon histeričnim izlivima, predstavljao je neurotičnog Mikija Mausa naših dana, lik u kojem smo se svi sažimali, sve zajedno sa našim kolektivnim uspesima i neuspesima, nedoumicama i greškama, vrlinama i manama. Život u dvoiposobnom stanu ukrašenom masovno proizvedenim kičom tog vremena (od glomaznog šifonjera, preko goblena na zidovima, do šustikle na TV-u itd.) zajedno sa prelepom ženom (Stanislava Pešić), jednim detetom, i taštom otrovnog jezika (Olga Ivanović) daje nam sliku i priliku naših života — live in služavka Tina predstavlja u tom kontekstu vrhunsku nedoslednost — a iscrpljujuća birokratska karijera i rad od ponedeljka do petka, od sedam do tri, skučeni svemir po kojem su se mnogi kretali kako su znali i umeli.
Rođu najlakše pamtimo po prugastim košuljama visokih okovratnika, širokim, šarenim kravatama, zvonastim nogavicama, predimenzioniranim reverima. Njegova sklonost ka urbanom afektiranju ostavila je traga na mnogima, a u tome leži i tajna njegovog neverovatnog uspeha. Rođa nije promovisao modu koliko standard: bio je “moderan” upravo onoliko i na isti način na koji je “moderno” bilo i čitavo naše društvo.
Iako će, po svemu sudeći, ostati zapamćen po svom radu na televiziji, Đuza Stojiljković je jedan od najsvestranijih naših glumaca. Rođen 1929., glumačku karijeru otpočeo je u pozorištu, najpre u Kruševcu, a potom i u Beogradu, a glumio je i u filmovima (Pop Ćira i pop Spira iz 1957. godine i Za sada bez dobrog naslova Srđana Karanovića 1987. samo su neki od njih), bavio se, takođe, plesom i pevanjem (poznat po izuzetnom sluhu), u matičnom Pozorištu na Terazijama igrao u mjuziklima, vodviljima i varijeteima koji su činili redovan deo repertoara te kuće, pa i pozajmio glas nekim od najpoznatijih likova iz crtanih filmova. Glumio je i u legendarnim TV-serijama, poput “Na slovo na slovo” ili “Više od igre”, ali Rođa, njegov apsolutni tour de force, ostaje bez premca čak i u tako bogatoj karijeri. Ah, boga mu poljubim!
- Vladimir Arsenijević